اعتماد نوشت: روزهاي گذشته ايران شاهد توجه همسايگان خود به جهت گيري هاي استراتژيك بود. اين توجه و موضع گيري ها به تفاهمنامه راهبردي با امريكا، اظهار تمايل به پيوستن به ناتو، مانورهاي مشترك نظامي با امريكا و زرمايش نظامي در نزديكي مرزهاي ايران خود را نشان داد.
البته تمام همسايگان ايران، به عدم بهره گيري از خاك كشورشان عليه همسايگان خود تاكيد داشتند و مقامات نظامي ايران نيز حساسيتي به اين موضع گيري ها نداشته و اين توجه يكباره به جهت گيري هاي استراتژيك را تهديدي عليه ايران تلقي نكردند. در اين ميان مسائل داخلي كشورهاي همسايه و البته تحركات استراتژيك ايالات متحده، در ميان همسايگان ايران مهم ترين دلايلي است كه مي توان براي تحولات سياست هاي استراتژيك منطقه نام برد.
از همكاري هاي راهبردي تا قراردادهاي نظامي
روساي جمهور افغانستان و امريكا نيمه شب سه شنبه در كابل، معاهده همكاري هاي استراتژيكي را به امضا رساندند كه بر مبناي آن، امريكا متعهد شد عمليات ضدتروريستي را به نيروهاي افغان بسپارد و ديگر پايگاه دائمي در افغانستان نداشته باشد. اين معاهده كه با بررسي چند ماه لويه جرگه افغانستان به امضاي كرزاي و اوباما رسيد و البته با واكنش شديد طالباني ها همراه بود، فرصتي براي افغانستان محسوب مي شود تا از آنچه كرزاي به خشونت نيروهاي خارجي عليه غيرنظاميان مي نامد، پايان داده شود و مبارزه با تندروها به دست خود افغان ها بيفتد.
به نظر مي رسد امريكا پس از دستگيري بن لادن با كاهش نيروهاي نظامي در افغانستان، قصد داشت از چهره نظامي خود در منطقه كم كند و توان ديپلماتيك خود را بالاببرد و از اين رو كمك هاي اقتصادي به افغانستان هم ديده شد: كه گفته مي شود دليل استقبال لويه جرگه و دولت افغانستان از اين سند همكاري نيز به اين كمك هاي اقتصادي بي ارتباط نيست. اما نكته اينجاست كه امضاي اين تفاهمنامه، تمام داستان همكاري هاي استراتژيك افغانستان و امريكا نيست: حامد كرزاي در كنفرانس خبري اي كه بعد از امضاي اين سند همكاري داشت، خبر از همكاري نظامي طولاني مدت با امريكا داد كه بر اين اساس اين همكاري نظامي از سال 2014 تا 2024 به طول خواهد انجاميد. البته كرزاي جزييات بيشتري از اين همكاري نظامي اعلام نكرد و تاكيد كرد كه قرارداد نظامي با امريكايي ها پس از بررسي همه جوانب صورت خواهد گرفت.
جهت گيري هاي استراتژيك روسيه
همزمان با ورود مجدد پوتين به كرملين به عنوان رييس جمهور، مقامات امنيتي روسيه جهت گيري هاي استراتژيك خود را با نشانه رفتن فعاليت صلح آميز هسته يي ايران پيگير شدند. اين موضع گيري ها مدتي بعد از نشست گروه 1+5 با ايران در استانبول با اظهارات فرمانده نيروهاي مسلح روسيه و مغاير با مواضع مسوولان دولتي اين كشور شد. فرمانده نيروهاي كل مسلح روسيه مدعي شد كه فعاليت صلح آميز ايران تهديدي براي منطقه و روسيه است كه البته واكنش مقامات نظامي ايران را نيز در پي داشت.
اين موضع گيري با مقاله «يچسلاو تروبنيكوف»، مدير سازمان اطلاعات خارجي اين كشور در سال هاي 1996 تا 200، ادامه پيدا كرد. به گزارش ريانووستي، تروبيكوف در اين مقاله ايران را مانند كره شمالي و پاكستان داراي سلاح هسته يي دانسته كه مي تواند براي منطقه خطرناك باشد، اين مدير اطلاعاتي سابق روس، مقابله با فعاليت هسته يي در منطقه را دليلي براي پيدا كردن وجوه مشترك با ناتو دانسته است.
اين در حالي است كه مدت هاست مقامات روسيه همچنان با پيشروي ناتو در اروپاي شرقي و استقرار سپر موشكي در اروپا كشمكش دارند و در اين ميان ايجاد سپر موشكي با امريكا و ناتو عليه فعاليت هسته يي در منطقه بيشتر به پيامي غيرمستقيم به غربي ها براي ايجاد تعامل با گويشي غيرسياسي مي ماند تا تهديد براي ايران اما نكته يي كه در اينجا بايد مورد نظر قرار گيرد اين است كه در صورت درست بودن اين فرضيه، ايران همچنان برگه يي براي ايجاد تعادل سياست هاي روسيه با غرب است.
تحركات نظامي آذربايجان
چندي پيش خبري مبني بر استقرار 30 تانك نظامي متعلق به ارتش آذربايجان در نزديكي مرزهاي ايران منتشر شد كه تحليل هاي بسياري را در پي داشت.
مقامات نظامي ايران اين حركت نظامي را تهديد عليه ايران تلقي نكرده و امري عادي براي رزمايش در اين كشور دانستند. البته رزمايشي نظامي در كنار مرزهاي ايران با 30 تانك كه تعدادي از آنها متعلق به رژيم صهيونستي است، همزمان با نشست استانبول، تحليلي را در پي داشت مبني بر فشار اسراييلي ها بر آذربايجان براي نشان دادن موضع خصمانه عليه ايران كه البته ناشي از ناخرسندي رژيم اسراييل از نتايج نشست استانبول بود.
مانورهاي مشترك اعراب
مانورهاي نظامي در حوزه خليج فارس نيز كه با همكاري امريكا برگزار مي شد، بيش از اينكه تحرك نظامي اعراب را به تصوير بكشد به پيام ديپلماسي اعراب تحليل شد.
مانورهاي مشترك امارات متحده عربي با امريكا در هفته گذشته كه توسط نيروهاي سپر جزيره انجام شد، در پاسخ به استقرار سپر موشكي ايران در جزيره ابوموسي بود.
پيش از اين نيز كشورهاي عربي حوزه خليج فارس در مانور مشتركي با امريكا شركت داشتند كه بيش از 200 بمب افكن و جنگنده عربي و امريكايي در آن وجود داشت كه ادعا شد اين مانور مشترك نظامي براي انتقاد به بستن تنگه هرمز انجام شده است. به نظر مي رسد كشورهاي عربي حوزه خليج فارس مانورهاي مشترك نظامي با امريكا را جايگزين بالابردن توان ديپلماتيك و گفت وگو هاي منطقه يي مي دانند.
به نظر مي رسد از نتايج مثبت مذاكرات استانبول در وهله اول اسراييل و بعد كشورهاي عربي حوزه خليج فارس و همين طور روسيه نه تنها خشنود نشدند بلكه به شكل هاي مختلف ناخرسندي خويش را اعلام و تلاش در جهت به هم ريختن اين مسير (مثبت و سازنده) اعلام شده را آغاز كردند.
.gif){kind=small}
تبادل لینک هوشمند 
